THƠ VĂN » Thơ ca

Tông Bản thiền sư 宗本禪師 (1020-1099)

| Thursday, 31.10.2019, 08:19 AM | (1215 Xem)

Tông Bản thiền sư 宗本禪師 (1020-1099) là tăng nhân sống dưới triều Bắc Tống, quê ở Vô Tích, Thường Châu (nay thuộc Giang Tô, Vô Tích), họ tục Quản 管, tự là Vô Triết 無哲. Đến khi làm trụ trì ở chùa Tuệ Lâm, sư lấy pháp hiệu là Viên Chiếu 圓照. Năm 19 tuổi, đến chùa Thừa Thiên Vĩnh An 承天永安 ở Tô Châu, làm môn hạ thiền sư Đạo Thăng 道昇, hầu hạ gần mười năm mới được thọ giới cụ túc. Sau ba năm, sư từ tạ xin đi du phương. Sư đến chùa Cảnh Đức 景德 ở Trì Châu 池州 yết kiến Thiên Y Nghĩa Hoài 天衣義懷, Thiên Y dẫn câu chuyện Bồ tát Thiên Thân theo đức Di Lặc vào nội cung, trở về. Bồ tát Vô Trước hỏi: “Ở nhân gian bốn trăm năm tại cõi trời Đâu Suất một ngày một đêm?” Đức Di Lặc trong một thời dạy xong năm trăm ức vị Thiên tử chứng pháp nhãn vô sanh, chưa biết nói pháp gì? Thiên Thân đáp: “Chỉ nói pháp ấy. Thế nào là pháp ấy?” Trải qua thời gian lâu, Sư mới khai ngộ.

Niên hiệu Nguyên Phong năm thứ năm (1082), vua Tống Thần Tông xuống chiếu xây cất thêm trong chùa Tướng Quốc 相國 thành sáu mươi bốn viện, chia tám phần về Thiền, hai phần về Luật. Vua ra chiếu thỉnh Sư trụ trì chùa Tuệ Lâm 慧林. Sư đến nơi, Vua sai sứ đến hỏi thăm sức khoẻ. Hôm sau, Vua thỉnh Sư vào điện Diên Hoà để hỏi đạo. Sư vào ngồi kiết già, Vua hỏi: “Thầy xuất gia nơi chùa nào?” Sư tâu: “Chùa Thừa Thiên Vĩnh An Tô Châu.” Vua vui vẻ mời uống trà. Sư bưng chung trà hớp từng ngụm dài, lay động tự tại. Vua hỏi: “Thiền tông mới hưng thạnh nên khéo mở đường.” Sư tâu: “Bệ hạ biết có đạo này như mặt trời soi xuống, thần đâu dám bê trễ.” Sư từ trở về, Vua lấy mắt nhìn theo và bảo tả hữu rằng: “Đây là vị Tăng chân thật phước tuệ.”

Về già, Sư trụ ở Linh Nham. Đến niên hiệu Nguyên Phù năm thứ hai (1099) tháng chạp, Sư sắp tịch, tắm gội xong Sư nằm dài dưới đất. Đệ tử thấy thế đỡ Sư lên giường, thưa: “Hoà thượng truyền đạo khắp thiên hạ, hôm nay không lẽ chẳng để kệ, mong gắng ngồi yên.” Sư nhìn thẳng bảo: “Kẻ si! Ta bình thường ghét làm kệ, ngày nay cả thảy mong làm cái gì? Bình thường ta ưng nằm thì nằm, chẳng lẽ ngày nay lại chuyên ngồi?” Đem bút lại! Sư cầm bút viết: “Việc sau trao cho Thủ Vinh.” Sư ném bút, nằm xuống tịch.

Thiền sư Tông Bản viết nhiều tác phẩm về Thiền và Phật, được lưu truyền trong giới tăng lữ, không những thế sư còn sáng tác thơ và những tác phẩm thơ ấy mang đậm chất thiền. Thơ sư đã được dịch ra tiếng Việt và được in thành sách.

(Trong đó Sơn cư bách vịnh là 100 bàì thơ nói về cuộc sống ẩn cư tu tập của thiền sư -chúng tôi sẽ lần lượt giới thiệu về Sơn cư bách vịnh trong các bài viết sau)

(Lượt xếp hạng: 0)